Blog przeznaczony jest dla nauczycieli zainteresowanych przedmiotem: Historia i społeczeństwo. Dziedzictwo epok.
Prezentowane materiały pochodzą z kursów doskonalących prowadzonych w latach 2012-2016 w Warszawie.
Budowa Imperium "Czasy Leonarda Da Vinci" - Dokument
Budowa Imperium "Wielka Brytania" - Dokument
Budowa Imperium "Napoleon" - Dokument
2. Język, komunikacja i media
Namioty wojska rosyjskiego na placu Zamkowym po wprowadzeniu przez Rosjan stanu wojennego 14 października 1861
Katedra
Fotografia w XIX wieku
Fotografia - XIX wiek
Fotografia - XIX wiek
Rodzina - fotografia XIX wiek
Fotografia - teatr XIX wiek
Fotografia XIX wiek
Fotografia XIX wiek
Kolej - fotografia XIX wiek
Fotografia XIX wiek
Doświadczenie z telefonem
Droga żelazna
Artur Grottger, Bitwa
Artur Grottger, Żałobne wieści
Artur Grottger, Schronisko
3. Kobieta i mężczyzna, rodzina
Sci-Trek: Neandertalczycy 1/6
Starożytność
Wskazówki bibliograficzne Bogowie, demony, herosi. Leksykon, red. Z. Pasek, Kraków 1997. James E. O., Starożytni bogowie. Historia rozwoju i rozprzestrzeniania się religii starożytnych na Bliskim Wschodzie i w basenie śródziemnomorskim. Warszawa 1970. Krzemińska A., Miłość w starożytnym Egipcie, Warszawa 2004. Montet P., Życie codzienne w Egipcie w epoce Ramessydów, Warszawa 1964. Jundziłł J., Wzorce i modele wychowania w rodzinie rzymskiej okresu III wiek p.n.e. - III wiek n.e, Bydgoszcz 2001. Partnerka, matka, opiekunka. Status kobiety w starożytności i średniowieczu, red. Jundziłł J., Bydgoszcz 1999.
Rodzina w Biblii
Święta Rodzina
Pokłon trzech króli – obraz Pietro Perugino
Amenhotep IV (Echnaton) z rodziną
Echnaton i Nefretiti
STAROŻYTNA GRECJA
Małżeństwo w starożytnej Grecji
Małżeństwo w starożytnej Grecji
Sparta - opieka nad dzieckiem
Wychowanie ateńskie
Platon, Protagoras, cyt. za: W. Witwicki, Platon jako pedagog, Nasza Księgarnia, Warszawa 1947, s. 53 – 54.
Od dziecka
małego zacząwszy, aż do końca życia i uczą, i uwagi robią. Skoro tylko ktoś
zacznie rozumieć, co się do niego mówi, to już i niańka, i matka, i guwerner i
sam ojciec o to wojuje, żeby chłopak był jak najdzielniejszy; przy każdym
postępku i za każdym słowem uczą i wskazówki dają, że
to sprawiedliwe, a to niesprawiedliwe; to piękne, a to haniebne; i to zbożne,
a tamto bezbożne; i to rób, a tamtego nierób. I on, jeśli ma chęć, to słucha. A jeśli nie, wówczas go jak
drzewo spaczone i skręcone prostują z pomocą gróźb i kijów. Potem go do szkoły
posyłają i znacznie więcej polecają dbać o dobre obyczaje chłopców niż o czytanie i o grę na
kitarze. I nauczyciele dbają o to. A kiedy się chłopcy nauczą czytać (...),
dają im na ławiesz kolnej do ręki dzieła wielkich poetów do czytania i każą się
wyuczyć ich na pamięć, a tam są liczne uwagi przecież, liczne opowiadania,
opisy i pochwały, i panegiryki 1 dawnych dzielnych mężów, aby
się w chłopcu ruszyła ambicja, żeby ich naśladował, żeby się starał zostać
takim samym jak oni. (...) Prócz tego, kiedy się chłopcy nauczą grać na
kitarze, znowu biorą z nimi pieśni dobrych poetów – liryków. (...) Całe
przecież życie ludzkie wymaga pewnego taktu i harmonii. A potem jeszcze
zapisują ich na gimnastykę,
aby (...) nie musieli ustępować i zmykać z pola (...) zarówno na wojnie, jak w innych czynach. Tak
robią ci, którzy mogą najwięcej. A najwięcej mogą najbogatsi. Ich synowie
najwcześniej zaczynają uczęszczać do szkoły, a najpóźniej ją opuszczają. A
kiedy wyjdą ze szkół, wtedy znowu państwo ich zmusza do nauki praw i do życia
zgodnego z
prawem (...).
1 Panegiryk (gr. pan¯egyrikós – „uroczysty”) – utwór
okolicznościowy wierszem lub prozą, utrzymany w podniosłej i uroczystej
tonacji, będący pochwałą osoby lub wydarzenia.
I tak (...) wszyscy inni Grecy
uważają, że dziewczęta powinny prząść wełnę w odosobnieniu.
(...) Natomiast Likurg był zdania, że
do dostarczania szat również niewolnicy
są dostatecznie uzdolnieni, natomiast
dla dziewcząt wolnych najważniejsze
jest płodzenie dzieci. Toteż nakazał,
aby płeć żeńska ćwiczyła ciało nie mniej niż
męska, a następnie wprowadził żeńskie
konkurencje w biegu i w okazaniu siły (...).
Natomiast Likurg, zamiast tego, żeby
nad każdym [chłopcem] z osobna ustanawiać
niewolnika jako opiekuna, wyznaczył
męża, by miał nad nimi władzę (...). Jego
więc upoważnił, aby chłopców
gromadził, a gdyby zobaczył, że któryś jest niesforny,
by go ostro karał. (...)
Zamiast wydelikacać stopy noszeniem
obuwia, polecił hartować je przez chodzenie
boso (...). A zamiast rozpieszczać
ich szatami, nakazał się przyzwyczaić do
jednej szaty przez cały rok, w
przekonaniu, że w ten sposób lepiej się zahartują na
zimno i ciepło. (...)
Jak sądzę, każdy wie o tym, że nie z
powodu niedostatku kazał im na własną
rękę starać się o żywność. Bo jasną
jest rzeczą, że ten, kto zamierza kraść, musi
i w nocy nie spać, i za dnia
oszukiwać, i robić zasadzkę, i mieć w pogotowiu zwiadowców,
jeżeli chce coś sobie zabrać. Z tego
wszystkiego widać, że tak wychowywał
chłopców, chcąc ich uczynić
zaradniejszymi w zdobywaniu tego, co niezbędne,
i bardziej wojowniczymi. (...)
To również jest godne podziwu u
Likurga, że w swym państwie sprawił, iż
zaszczytna śmierć wyżej jest ceniona
od haniebnego życia. (...) Więc oczywiście
mężnym zapewnił szczęśliwe życie, a
tchórzów skazał na nieszczęśliwe. Bo w innych
państwach, gdy ktoś okaże się
tchórzem, to tylko ma miano tchórza; na tym samym
rynku handluje tchórz z dzielnym
człowiekiem, siedzi z nim i uprawia gimnastykę,
jeśli zechce. A w Sparcie każdy wstydziłby
się wziąć tchórza na towarzysza stołu,
w zapasach na partnera. Nieraz (...)
taki zostaje bez stanowiska, a w chórach spychają
go na najpodlejsze miejsca, na ulicy
zaś musi [mężnemu] ustąpić, a z siedzenia
nawet przed młodszymi wstawać; (...)
wolno mu zostawić ognisko domowe bez żony,
a równocześnie za to ponosić musi
karę1, nie może chodzić namaszczony oliwą (...);
musi się zgodzić na to, że
dzielniejsi od niego wymierzają mu chłostę (...).
1 Spartanin uznany na polu walki za
tchórza nie mógł się żenić.
Wychowanie spartańskie
„Siódmego dnia po narodzinach dziecka, drzwi frontowe domu dekorowano girlandami z gałęzi oliwki, kiedy przyszedł na świat chłopiec lub z wełny, gdy urodziła się dziewczynka. Rodzina składała ofiarę bogom i wydawano ucztę dla krewnych.” Podczas tej uroczystości obnoszono dziecko wokół ogniska i nadawano mu imię.
Wskazówki bibliograficzne Banaszkiewicz J., Wątek „ujarzmienia kobiet“ jako składnik tradycji o narodzinach społeczności cywilizowanej. Przekazy „słowiańskie” wcześniejszego średniowiecza, w: Człowiek w społeczeństwie średniowiecznym, pod red. R. Michałowskiego, Warszawa 1997. Dembińska M., Wzorzec kobiety słowiańskiej w kronikach Galla Anonima, Kosmasa i Nestora, [w:] Kultura średniowieczna i staropolska. Studia ofiarowane Aleksandrowi Gieysztorowi w pięćdziesięciolecie pracy naukowej. Warszawa 1991. Duchowość i religijność kobiet dawniej i dziś, red. E. Pakszys, L. Sikorska, Poznań 2000. Dybeł K., Nie wierz nigdy kobiecie: o średniowiecznym „omnes time” i co z tego wynikło, [w:] Niebezpieczeństwo w literaturze dawnej, pod red. A. Loby, M. Loby, Poznań 2007. Głos kobiecy, głos męski. Obcy w dawnych literaturach romańskich, red. M. Pawłowska, Wrocław 2004. Humanistyka i płeć, t. 1: Publiczna przestrzeń kobiet: obrazy dawne i nowe, red. E. Pakszys,
Rola kobiety w społeczeństwie Europy
średniowiecznej
Małgorzata I królowa Szwecji, Norwegii, Danii - XIV-XV w.
Królowa z dwórkami
Henryk Prawy z rodziną - XIV wiek
Opieka nad dzieckiem
Kobieta i mężczyzna w średniowieczu
Wjazd do miasta
Kobieta w średniowieczu
Maksymilian I Habsburg z rodziną
Uczta Bażanta-lista gości XV w.
Jan van Eyck Portret małżeństwa Arnolfinich
Izabella Bawarska i Karol VI - dwór w XIV wieku.
Dwór Burgundzki Filipa III Dobrego - XV w.
MŁOT NA CZAROWNICE. MALLEUS MALEFICARUMSprenger Jacob, Kraemer Henryk
Palenie na stosie
Tortury
Tortury - "wodne krzesło"
Joanna d'Arc
Joanna d'Arc obraz z XV w.
Nowożytność Wskazówki bibliograficzne Bilewicz A., Wzór kobiety, żony i matki w świetle osiemnastowiecznych kazań, [w:] Rola i miejsce kobiet w edukacji i kulturze polskiej, red. W. Jamrożek, D. Żołądź-Strzelczyk, t. I, Poznań 1998. Bogucka M., Rodzina w polskim mieście XVI-XVII wieku: wprowadzenie w problematykę, „Przegląd Historyczny”, T. 74:1983, z. 3. Bystroń J. S., Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI-XVIII, t. I-II, Warszawa 1976 (lub późniejsze wydania). Dziecko w rodzinie i społeczeństwie, t. 2. Dzieje nowożytne, red. K. Jakubiak, W. Jamrożek Bydgoszcz 2002. Historia ojców i ojcostwa, red. J. Delumeau, D. Roche, Warszawa 1995. Kobieta i rodzina w średniowieczu i na progu czasów nowożytnych, A. Radzimiński, Z. H. Nowak, Toruń 1999.
Komar M., Czarownice i inniinni, Kraków 1980. Kuchta J., W godności i w cnoty dojrzałe – o wzorcu panny, żony i dobrego małżeństwa w literaturze okolicznościowej XVII-XVIII wieku, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”, Folia 95, Studia Historica 10:2011, s. 57-65. Kuklo C., Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009. Per mulierem… Kobieta w dawnej Polsce – w średniowieczu i w dobie staropolskiej, red. K. Justyniarska-Chojak, S. Konarska-Zimnicka, Warszawa 2012. Pilaszek M., Procesy o czary w Polsce w wiekach XV-XVIII, Kraków 2008. Popiołek B., Kobiecy świat w czasach Augusta II. Studia nad mentalnością kobiet z kręgów szlacheckich, Kraków 2003.
Wesela, chrzciny i pogrzeby w XVI-XVIII wieku. Kultura życia i śmierci, red. H. Suchojad, Warszawa 2001.
Złota klatka. Pozycja kobiety w czasach nowożytnych
Izabela i Katarzyna córki Filipa II Habsburga, XVI w.
Henryk IV Burbon z Marią i dziećmi, XVI w.
Katarzyna Medycejska z dziećmi, XVI w.
I. Olivier, Elżbieta Tudor, 1600 r.
Velazquez, Infant Baltazar Karol z karłem, XVII w.
Barbara Villiers - kurtyzana, XVII w.
Ludwik XIII Burbon, XVII w.
Velazquez, Infantka Małgorzata 1660 r.
Jan III Sobieski z rodziną, XVII w.
Markiza de Montespan z dziećmi, XVII w.
Ludwik XIV w stroju koronacyjnym.
Anna Austriaczka z rodziną, XVII w.
Anna Austriaczka z małym Ludwikiem XIV.
Rodzina Ludwika XIV - XVII w.
Ludwik XIV z rodziną.
Dzieci Filipa III Habsburga, XVII w.
Louis Le Nain - Rodzina wieśniacza, XVII w.
Maria Karolina Leszczyńska żona Ludwika XV.
Królowa Maria Leszczyńska i delfin Ludwik Ferdynand
Madame de Pompadour.
Ludwik XVI z rodziną.
Modna dama z czasów baroku.
Di Vittorio Amadeo, G. Dupra, XVIII w.
Rodzina Habsburgów, XVIII w.
Maria Teresa z rodziną.
Matka nad kołyską z dzieckiem - akfaporta XVIII w.
Piotr I i Katarzyna II.
Katarzyna II caryca Rosji.
Katarzyna II z dziećmi i dworem.
Wiek XIX Wskazówki bibliograficzne Barańska A., Kobiety w powstaniu listopadowym 1830-1831, Lublin 1998. Franke J., Polska prasa kobieca w latach 1820-1918, Warszawa 1999. Górnicka-Boratyńska A., Stańmy się sobą. Cztery projekty emancypacji (1863-1939), Izabelin 2001. Kalinowska-Witek B., W rodzinie i dla rodziny. Edukacja dziewcząt na przełomie XIX i XX w. w wybranych czasopismach Królestwa Polskiego, Lublin 2011. Kałwa D., Kobieta aktywna w Polsce międzywojennej. Dylematy środowisk kobiecych, Kraków 2001. Kliś A., Problemy rodziny w galicyjskiej pedagogice doby autonomii, [w]: J. Jundziłł (red.), Wychowanie w rodzinie od starożytności po wiek XX. Materiały z konferencji naukowej Katedry Historii Wychowania, czerwiec 1993 r., red. J. Jundziłł, Bydgoszcz 1994. Kobieta i kultura życia codziennego. Wiek XIX i XX, pod red. A. Żarnowskiej i A. Szwarca, t. V, Warszawa 1997. Korzeniowska W., Edukacja i wychowanie różnych warstw społecznych na ziemiach polskich – od drugiej połowy wieku XIX do roku 1918, Kraków 2004. Kraft C., Państwo wobec rodziny – polityka państw europejskich w XIX i XX wieku, http://jazon.hist.uj.edu.pl/zjazd/materialy/kraft.pdf Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej, pod red. A. Żarnowskiej i A. Szwarca, Warszawa 2000. Sierakowska K., Rodzice, dzieci, dziadkowie....Wielkomiejska rodzina inteligencka w Polsce 1918-1939, Warszawa 2003.
Dziecko w dawnej Polsce.
Królowa Wiktoria z rodziną.
Czasy współczesne Wskazówki bibliograficzne Arcimowicz K., Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda – fałsz – stereotyp, Gdańsk 2003. Bem S. L., Męskość kobiecość: o różnicach wynikających z płci, Gdańsk 2000. Graff A., Świat bez kobiet. Płeć w życiu publicznym, Warszawa 2001. Głos mają kobiety, red. S. Walczewska, Kraków 1992. Górnicka-Boratyńska A., Chcemy całego życia. Antologia polskich tekstów feministycznych z lat 1870-1939, Warszawa 1999. Humanistyka i płeć. Studia kobiece z psychologii, filozofii i historii, red. E. Miluska, E. Pakszys, Poznań 1995. Janion M., Kobiety i duch inności, Warszawa 1996. Kobieta i praca wiek XIX i XX, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 2000. Kuzynowski A., Aktywizacja zawodowa kobiet w Polsce Ludowej, Warszawa 1979.
Moir A., Jessel D., Płeć mózgu. O prawdziwej różnicy między mężczyzną a kobietą, Warszawa 2010. Renzetti C. M, Curran D. J., Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo, Warszawa 2005. Sowiński P., Wakacje w Polsce Ludowej. Polityka władz i ruch turystyczny (1945-1989), Warszawa 2005. Tyszka Z., Rodzina we współczesnym świecie, Poznań 2002. Walczewska S., Damy, rycerze, feministki, Kraków 1999.
Wielkie biografie 1.Przywódcy, reformatorzy, myśliciele, red. A. Mikusińska, A. Rossa, A. Tarnowska, Warszawa 2007. 4. Nauka
Szymon Peres o konieczności ograniczenia nauki historii
Wyprawy Krzyżowe Półksiężyc i Krzyż Pierwsza Krucjata
A teraz bardzo uwspółcześniona (a może cofająca się do tolkienowskich wizji) wersja zespołu Sabaton - 1648 ( The Lord of The Rings ) Polskie napisy/Polish lyrics
Husaria polska - najważniejsze bitwy
Bitwa pod Wiedniem 1683 ciekawostki
Waterloo - 1815 - Film dokumentalny
I wojna światowa
II wojna światowa w kolorze - 2 Wojna błyskawiczna
